W artykule omawiam metody sprawdzenia obecności opcji overprint w projekcie oraz sposoby pozbycia się nadrukowania, aby uniknąć niepożądanych efektów w druku.
Przedstawię Ci dziś potencjalne problemy, jakie powoduje nieumyślne przepuszczenie overprintu, takie jak np. zniknięcie białego tekstu na czarnym tle, ze względu na zmieszanie się kolorów.
Dlaczego o tym piszę? Ponieważ niewłaściwe użycie tej opcji prędzej czy później da nieoczekiwane rezultaty po rozpakowaniu paczki z Twoimi wydrukami. Początkujący graficy właśnie wtedy dowiadują się o istnieniu opcji overprint, więc uznałem, że warto omówić ten temat zza wczasów.
Czym jest overprint?
Najprościej mówiąc, overprint (w polskiej wersji CorelDRAW opcja Nadrukowanie elementu) to wymuszenie nadrukowania jednego koloru na drugi. Ustawia się ją w programie graficznym lub na etapie eksportu pliku PDF do druku.
Sprawdź moją ofertę na konsultacje graficzne
Po co to komu taka opcja?
W praktyce overprint stosuje się wyłącznie do koloru czarnego (składowe 0/0/0/100 w CMYK), co nie jest błędem, choć nie jest też konieczne.
Coraz więcej drukarni nie zaleca używania tej opcji, czy samodzielnie usuwa nadrukowania z dostarczonych plików PDF.
Jak działa overprint?
Działanie overptintu omówmy na przykładzie projektu prostego baneru z żółtym tłem i czarnym tekstem.
W standardowym druku bez overprintu każdy kolor jest drukowany bezpośrednio na materiale. W miejscach czarnych liter żółte tło nie jest drukowane. Czarne litery drukowane są więc bezpośrednio na białym, niezadrukowanym banerze i nadal zachowują mieszankę koloru CMYK 0/0/0/100.
W przypadku włączonego overprintu kolory nakładają się na siebie. Jeśli włączymy dla koloru czarnego opcję overprint, ploter zadrukuje całą powierzchnię baneru żółtym tłem i na to tło nałoży czarny kolor.
W efekcie, kolor nałożony overprintem miesza się z kolorem tła, tworząc nowy kolor. Powstał nowy kolor: mocno nasycony czarny. W naszym przykładzie to CMYK 0/0/100/100. Dzieje się tak, ponieważ czarna farba zmieszała się z żółtą.
Jeśli korzystasz z Photoshopa czy GIMP-a, pewnie znasz opcję mieszania kolorów o nazwie “Mnożenie”. Tak właśnie działa overprint w druku.
Być może po teoretycznej części opisowej dalej nie wszystko jest dla Ciebie jasne. Poniżej nagrałem wideo, w którym objaśniam opcje nadrukowania na przykładzie ustawień w CorelDRAW:
Overprint w praktyce
W praktyce overprint można stosować w druku offsetowym. Dla czarnego tekstu używa się nadrukowania, by zapobiec powstawaniu białych prześwitów pod literami.
Chodzi mniej więcej o taki efekt jak niżej. Zwróć uwagę na białą poświatę wokół literki A z prawej strony.
Przy niedokładnym spasowaniu kolorów między tłem, a czarnym tekstem bez overprintu mogłyby powstać białe obwódki dookoła liter, co zmniejszyłoby czytelność tekstu.
Nadrukowanie eliminuje ten problem, ponieważ kolor z atrybutem overprint zawsze jest nadrukowany na elementy graficzne składające się z kolorów, które są pod nim. Jest to pomocne, gdy teksty w projekcie są małe i drobne, np. szeryfowe fonty 6-7 punktów, a drukarnia ma stary sprzęt.
Problemy z nieumiejętnym użyciem overprintu
Na wstępie warto dodać, że programy graficznie zwykle domyślnie włączają overprint dla koloru czarnego składającego się wyłącznie z czarnej farby (tylko o składowych 0/0/0/100). Robią to od razu lub podczas eksportu do PDF.
Jeśli np. w CorelDRAW w trakcie pracy kolor tekstu zmienisz na jakikolwiek inny, atrybut overprint zostanie wyłączony. Jednak nie zawsze.
Tutaj właśnie dochodzimy do sedna sprawy, czyli dwóch największych problemów:
- Atrybut overprint nie jest stosowany tylko dla czarnego koloru. Może być użyty na dowolny kolor.
- Możesz też zaimportować do projektu gotowy element wektorowy, który ma już narzucony overprint.
Jeśli na przykład biały element z włączonym overprintem jest drukowany na czarnym tle, biały kolor zmiesza się z czarnym, co w druku CMYK spowoduje, że element stanie się niewidoczny, ponieważ w CMYK nie ma białego koloru.
Tykającą bombą jest też import gotowych elementów do Twojego projektu. Przykładowo, możesz zaimportować logo klienta z pliku PDF, które ma nałożony nieumiejętnie overprint i zmienić mu kolor. Wtedy nadrukowanie dalej będzie aktywne, przez co kolor w druku wyjdzie zupełnie lub (w np. przypadku białego koloru) zniknie.
Jak całkowicie wyłączyć nadruk przy eksporcie do PDF-a?
W programie CorelDRAW możesz wyłączyć overprint podczas eksportu do PDF. Wybierając zakładkę Kolor w ustawieniach PDF należy odhaczyć te opcje:
- Zachowaj nadrukowania z dokumentu
- Czarny zawsze nadrukowany
Rozwiązanie problemu w innym oprogramowaniu
Sprawdziłem też jak z eliminowaniem nadrukowania radzą sobie inne programy:
- W Affinity Designer, w ustawieniach eksportu odznacz opcję Overprint black.
- Korzystając z Adobe Illustrator czy InDesign musisz się pilnować – wyłączysz nadrukowania tylko, jeśli eksportujesz w trybie zgodności z wersją Acrobat 4 (PDF 1.3). Znajdziesz ustawienie nadruku w zakładce Wyjście (INDD) lub Zaawansowane (AI).
- Jeśli jesteś wyłącznie Canvist(k)ą, problem jest dużo większy: Canva na swoje obiekty overprinty nakłada jak szalona, a Ty nie masz na to wpływu. Usunąć je można dopiero za pomocą profesjonalnych programów graficznych.